Zęby mądrości wyżynają się zazwyczaj między 17 a 22 rokiem życia, a procesowi temu często towarzyszą silne dolegliwości bólowe, wzrost temperatury ciała, powiększenie węzłów chłonnych oraz ogólne osłabienie organizmu. Wyrżnięte zęby ósme często mają odmienną budowę niż pozostałe trzonowce.
Skąd nazwa zęby mądrości?
Zęby mądrości swoją nazwę zawdzięczają okresowi w jakim się wyrzynają, czyli gdy człowiek zdobywa dojrzałość oraz mądrość życiową. Nie wszyscy posiadamy zęby ósme, co nie jest związane z naszą ułomnością, a ze stopniowym zanikiem tych zębów w rozwoju filogenetycznym człowieka. Co ciekawe, obserwuje się przypadki wyrzynania zębów ósmych w 6-7 dekadzie życia. Spowodowane jest to bodźcem, jakim jest ucisk protezy.
Zespół utrudnionego wyrzynania
Problemem, z którym często możemy się spotkać w trakcie wyrzynania zębów ósmych, jest tzw. zespół utrudnionego wyrzynania. Najczęściej dotyczy on dolnych ósemek. Objawia się stanem zapalnym kieszonki zębowej nad częściowo wyrżniętym zębem. Nierzadko dochodzi również do obrzęku śluzówki w wyniku nagryzania przez ząb przeciwstawny oraz zalegania resztek pokarmowych w kieszonce i rozwoju bakterii, co przyczynia się do powstania ostrego stanu zapalnego.
Zespołowi utrudnionego wyrzynania bardzo często towarzyszy ogólne osłabienie odporności, do tego dochodzi silny ból, nieraz promieniujący do ucha, powiększenie i bolesność węzłów chłonnych, gorączka oraz szczękościsk. Objawy zespołu utrudnionego wyrzynania bardzo często mogą wskazywać na mylną diagnozę: anginę, zapalenie miazgi zęba, kości czy ślinianki.
Czy zespół utrudnionego wyrzynania kwalifikuje ząb do ekstrakcji?
Leczenie zespołu utrudnionego wyrzynania w pierwszej kolejności polega na eliminacji ostrych objawów. Antybiotyk nie zawsze jest konieczny, jednak o jego zastosowaniu decyduje lekarz. Wskazanie do ekstrakcji bądź pozostawienia zęba w jamie ustnej opiera się o badanie kliniczne pacjenta oraz RTG. Jeśli przewiduje się prawidłowe ustawienie zęba w jamie ustnej po jego wyrżnięciu, jak najbardziej można go zostawić.
Kiedy ząb mądrości usuwamy?
Gdy ósemka jest przyczyną częstych, nawracających stanów zapalnych, należy ją usunąć. Do ekstrakcji kwalifikuje się również zęby mądrości ze zgorzelą, bądź z ropnym zapaleniem miazgi. Ekstrakcje profilaktyczne podejmowane są, gdy lekarz stwierdzi brak miejsca w łuku zębowym (w przypadku np. zwężonych kości szczęki czy żuchwy), jego nieprzydatność lub brak możliwości prawidłowego wyrżnięcia.
Niestety wyrzynające się ósemki mogą być przyczyną powstania stłoczeń zębów. Dzieje się tak w właśnie w przypadku zbyt wąskiej szczęki bądź żuchwy, gdy ilość miejsca w łuku jest niewystarczająca (co również ma wpływ na estetykę uśmiechu). W przypadkach takich można wykonać zabieg germektomii – usunięcia zawiązków zębów stałych.
Zęby mądrości mogą być także przyczyną bólu neuralgicznego spowodowanego uciskiem korzeni zęba na nerw zębodołowy dolny. Promieniuje do ucha a dodatkowo towarzyszy mu ból głowy. Ból neuralgiczny także może być wskazaniem do ekstrakcji zęba ósmego w przypadku, gdy nie znaleziono innej przyczyny tego zjawiska.
Gdy mamy do czynienia z prawidłowo wyrzynającym się zębem ósmym, w przypadku wystarczającej ilości miejsca w łuku, nie ma potrzeby ekstrakcji ósemki. Należy pamiętać jednak, że z powodu swojego umiejscowienia, które znacznie utrudnia oczyszczanie zębów ósmych w trakcie szczotkowania oraz braku udziału w żuciu (przez co zęby te nie ulegają samooczyszczaniu), zęby mądrości częściej niż inne zęby ulega próchnicy. Dlatego o zęby mądrości należy szczególnie zadbać.
Przeczytaj także: Gummy smile, czyli uśmiech dziąsłowy i jak się go pozbyć
O autorze
