Regulacje dotyczące świadczeń na dofinansowanie wynagrodzenia pracowników objętych przestojem ekonomicznym albo obniżonym wymiarem czasu pracy w następstwie wystąpienia COVID-19 znajdują się w art. 15g ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. 2020 r., poz. 374 z późn. zm.), zwana dalej: „ustawą COVID-19”.
Postanowienia dotyczące przestoju ekonomicznego
Co to jest przestój ekonomiczny?
Należy przez to rozumieć okres niewykonywania pracy przez pracownika z przyczyn niedotyczących pracownika pozostającego w gotowości do pracy.
Ile wynosi wynagrodzenie w czasie przestoju ekonomicznego?
Pracownikowi objętemu przestojem ekonomicznym pracodawca wypłaca wynagrodzenie obniżone nie więcej niż o 50%, nie niższe jednak niż w wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalanego na podstawie przepisów o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, z uwzględnieniem wymiaru czasu pracy.
Ile wynosi dofinansowanie obniżonego wynagrodzenia w okresie przestoju ekonomicznego?
Obniżone wynagrodzenie jest dofinansowywane ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, w wysokości 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalanego na podstawie przepisów o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, z uwzględnieniem wymiaru czasu pracy*.
Dodatkowo przedsiębiorcy przysługują środki z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych na opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne pracowników należnych od pracodawcy od przyznanych świadczeń na dofinansowanie wynagrodzenia pracowników.
Postanowienia dotyczące obniżonego wymiaru czasu pracy
Co to jest obniżony wymiar czasu pracy?
Należy przez to rozumieć obniżony przez przedsiębiorcę wymiar czasu pracy pracownika z przyczyn niedotyczących pracownika, jednak nie więcej niż do połowy wymiaru czasu pracy.
Ile wynosi wynagrodzenie w okresie obniżonego wymiaru czasu pracy?
Przedsiębiorca może obniżyć wymiar czasu pracy o 20%, nie więcej niż do 0,5 etatu, z zastrzeżeniem, że wynagrodzenie nie może być niższe niż minimalne wynagrodzenie za pracę ustalane na podstawie przepisów o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, z uwzględnieniem wymiaru czasu pracy.
Ile wynosi dofinansowanie obniżonego wynagrodzenia w okresie obniżonego czasu pracy?
Wynagrodzenie jest dofinansowywane ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych do wysokości połowy wynagrodzenia, o którym mowa powyżej, jednak nie więcej niż 40% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, obowiązującego na dzień złożenia wniosku*.
Dodatkowo przedsiębiorcy przysługują środki z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych na opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne pracowników należnych od pracodawcy od przyznanych świadczeń na dofinansowanie wynagrodzenia pracowników.
* UWAGA: Dofinansowanie nie przysługuje do wynagrodzeń pracowników, których wynagrodzenie uzyskane w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym został złożony wniosek, o dofinansowanie, było wyższe niż 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, obowiązującego na dzień złożenia wniosku.
Postanowienia wspólne dla przestoju ekonomicznego i obniżonego wymiaru czasu pracy
1. Kto może ubiegać się o dofinansowanie?
Przedsiębiorca – osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, wykonująca działalność gospodarczą, a także wspólnicy spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.
Nie ma limitu ilości pracowników, ubezpieczonych itp.
2. O co może wnieść przedsiębiorca?
Należy złożyć wniosek o przyznanie świadczeń na rzecz ochrony miejsc pracy, o wypłatę ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych świadczeń na dofinansowanie wynagrodzenia pracowników objętych przestojem ekonomicznym albo obniżonym wymiarem czasu pracy w następstwie wystąpienia COVID-19.
Dodatkowo z FGŚP przyznawane są środki na opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne pracowników należnych od pracodawcy od przyznanych świadczeń.
Wniosek o przyznanie świadczeń na rzecz ochrony miejsc pracy wraz z załącznikami znajdziesz tu:
https://www.praca.gov.pl/eurzad/index.eup#/inneSprawy/wyborUrzedu?dest=TARCZA
3. Czy dofinansowanie dotyczy tylko pracowników – osób pozostających z pracodawcą w stosunku pracy?
Wniosek o przyznanie świadczeń na rzecz ochrony miejsc pracy, o wypłatę ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych świadczeń na dofinansowanie wynagrodzenia pracowników objętych przestojem ekonomicznym albo obniżonym wymiarem czasu pracy dotyczyć ma w założeniu także osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę nakładczą lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecania, albo która wykonuje pracę zarobkową na podstawie innej niż stosunek pracy na rzecz pracodawcy będącego rolniczą spółdzielnią produkcyjną lub inną spółdzielnią zajmującą się produkcją rolną, jeżeli z tego tytułu podlega obowiązkowi ubezpieczeń: emerytalnemu i rentowemu, z wyjątkiem pomocy domowej zatrudnionej przez osobę fizyczną. Niestety cały czas brakuje wytycznych w jaki sposób należy stosować przepisy o dofinansowaniu wynagrodzeń pracowniczych do ich wynagrodzeń.
4. Jakie należy spełnić warunki?
– spadek obrotów gospodarczych w następstwie wystąpienia COVID-19, tj. spadek sprzedaży towarów lub usług, w ujęciu ilościowym lub wartościowym:
a) nie mniej niż o 15%, obliczony jako stosunek łącznych obrotów w ciągu dowolnie wskazanych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych, przypadających w okresie po dniu 1 stycznia 2020 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku, w porównaniu do łącznych obrotów z analogicznych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych roku poprzedniego; za miesiąc uważa się także 30 kolejno po sobie następujących dni kalendarzowych, w przypadku gdy dwumiesięczny okres porównawczy rozpoczyna się w trakcie miesiąca kalendarzowego, to jest w dniu innym niż pierwszy dzień danego miesiąca kalendarzowego, lub
b) nie mniej niż o 25% obliczony jako stosunek obrotów z dowolnie wskazanego miesiąca kalendarzowego, przypadającego po dniu 1 stycznia 2020 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku, w porównaniu do obrotów z miesiąca poprzedniego; za miesiąc uważa się także 30 kolejno po sobie następujących dni kalendarzowych, w przypadku gdy okres porównawczy rozpoczyna się w trakcie miesiąca kalendarzowego, to jest w dniu innym niż pierwszy dzień danego miesiąca kalendarzowego.
– brak zaległości w regulowaniu zobowiązań podatkowych, składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Fundusz Pracy lub Fundusz Solidarnościowy do końca trzeciego kwartału 2019 r., z wyjątkiem przypadku gdy:
a) zadłużony przedsiębiorca zawarł umowę z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych lub otrzymał decyzję urzędu skarbowego w sprawie spłaty zadłużenia i terminowo opłaca raty lub korzysta z odroczenia terminu płatności albo
b) zaleganie w regulowaniu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz lub Fundusz Pracy powstało w okresie spadku obrotów gospodarczych, a przedsiębiorca dołączył do wniosku o przyznanie świadczeń plan spłaty zadłużenia uprawdopodabniający poprawę kondycji finansowej przedsiębiorcy i pełną spłatę zaległości w regulowaniu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz lub Fundusz Pracy, wraz z kopią wniosku do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o rozłożenie na raty należności z tytułu tych składek lub o odroczenie płatności tych składek;
– brak przesłanek do ogłoszenia upadłości, o których mowa w art. 11 lub art. 13 ust. 3 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 2344, z późn. zm.).
5. Gdzie składać wniosek?
Wojewódzki urząd pracy właściwy ze względu na siedzibę przedsiębiorcy.
6. Czy wniosek można złożyć elektronicznie?
Tak, można go złożyć wypełniając formularz na stronie: https://www.praca.gov.pl/eurzad/index.eup#/inneSprawy/wyborUrzedu?dest=TARCZA.
Wniosek taki opatruje się kwalifikowanym podpisem elektronicznym lub podpisem zaufanym. Na ww. stronie znajduje się instrukcja składania wniosku.
7. Jakie załączniki należy załączyć do wniosku?
Wykaz załączników znajduje się na stronie: https://www.praca.gov.pl/eurzad/index.eup#/inneSprawy/wyborUrzedu?dest=TARCZA
8. Czy w celu uzyskania dofinansowania konieczne jest zawarcie porozumienia, o którym mowa w art. 15h ust. 11 ustawy COVID-19?
Tak. Kopia porozumienia jest załącznikiem do wniosku o dofinansowanie. W porozumieniu należy określić warunki i tryb wykonywania pracy w okresie przestoju ekonomicznego lub obniżonego wymiaru czasu pracy. Ponadto, w porozumieniu należy określić co najmniej: 1) grupy zawodowe objęte przestojem ekonomicznym lub obniżonym wymiarem czasu pracy; 2) obniżony wymiar czasu pracy obowiązujący pracowników; 3) okres, przez jaki obowiązują rozwiązania dotyczące przestoju ekonomicznego lub obniżonego wymiaru czasu pracy.
9. Co jeżeli w firmie nie działa organizacja związkowa/zakładowa organizacja związkowa?
W takim przypadku porozumienie może być zawarte z przedstawicielami pracowników wybranymi przez pracowników uprzednio dla innych celów przewidzianych w przepisach prawa pracy.
10. Co jeżeli do tej pory w firmie nie byli wybrani przedstawiciele pracowników?
W takim przypadku należy przeprowadzić ich wybór (mogą być zdalne), przy czym powinna zostać zachowana tajność wyborów. Przyjmuje się, iż reprezentacja pracowników powinna wynosić minimum 2 osoby.
11. Przez jaki okres przysługują świadczenia na dofinansowanie wynagrodzeń i środki na ZUS?
Świadczenia na dofinansowanie wynagrodzeń oraz środki na opłacanie składek na ubezpieczenie społeczne pracowników należne od pracodawców od ww. świadczeń przysługują przez łączny okres 3 miesięcy przypadających od daty złożenia wniosku.
12. Czy dofinansowanie podlega łączeniu z innymi formami pomocy?
Przedsiębiorca może otrzymać pomoc z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych wyłącznie w przypadku, jeśli nie uzyskał pomocy w odniesieniu do tych samych pracowników w zakresie takich samych tytułów wypłat na rzecz ochrony miejsc pracy.
13. Jak będą wypłacane środki?
Środki, zostaną wypłacane przedsiębiorcy w miesięcznych równych transzach (ilość transz odpowiada ilości miesięcy wskazanych przez przedsiębiorcę we wniosku). Pieniądze będą wpłacone na rachunek bankowy wskazany we wniosku.
14. Czy przedsiębiorca może zwolnić pracownika objętego wnioskiem o dofinansowanie?
Przedsiębiorca w umowie zawieranej z właściwym wojewódzkim urzędem pracy zobowiązuje się, m.in. że: 1) pracownikom objętym świadczeniem dofinansowanym ze środków FGŚP nie wypowie umowy o pracę z przyczyn niedotyczących pracownika w okresie pobierania przez pracownika świadczeń, o których mowa w art. 15g ustawy; 2) po zakończeniu okresu, o którym mowa w pkt 1, nie wypowie umowy o pracę z przyczyn niedotyczących pracownika, pracownikom objętym świadczeniem dofinansowanym ze środków, o których mowa w powyżej, przez okres kolejnych miesięcy odpowiadający długością liczbie miesięcy pobierania przez pracownika świadczeń, o których mowa w art. 15g ustawy.
15. Czy dofinansowanie podlega zwrotowi?
Dofinansowane co do zasady jest bezzwrotne. W umowie z wojewódzkim urzędem pracy określono jednak przypadki, kiedy dofinansowanie podlega zwrotowi, np.: w przypadku niewykorzystania przez przedsiębiorcę części środków na wypłatę świadczeń, zgodnie z wnioskiem; wykorzystania przez przedsiębiorcę środków niezgodnie z warunkami określonymi w umowie lub we wniosku; odmowy poddania się przez przedsiębiorcę kontroli lub w razie faktycznej niemożności przeprowadzenia kontroli; w razie wypowiedzenia przez pracodawcę pracownikom objętym świadczeniem dofinansowanym ze środków FGŚP umowy o pracę z przyczyn niedotyczących pracownika w okresie pobierania przez pracownika świadczeń, o których mowa w art. 15g ustawy, a także po zakończeniu tego okresu przez kolejne miesiące odpowiadające długością liczbie miesięcy pobierania przez pracownika świadczeń, o których mowa w art. 15g ustawy.
Przeczytaj także: Tarcza antykryzysowa dla salonów SPA – 7 najpopularniejszych rozwiązań
O autorze
