Retinol – pochodna witaminy A
Retinol określany także jako „witamina wzrostowa” czy „witamina wzrostu nabłonków” należy do grupy retinoidów. Terminem tym określa się związki chemiczne wykazujące aktywność i właściwości witaminy A. Co ciekawe, spośród wszystkich retinoidów retinol wykazuje najsilniejsze działanie biologiczne. Związek ten występuje najczęściej w postaci estrów takich jak palmitynian (ang. retinyl palmitate) i octan (ang. retinyl acetate). Jednakże, w kosmetykach znajdziemy także produkty utlenienia retinolu – retinal oraz kwas retinowy. Pamiętajmy, że związki te wykazują dużo słabszą aktywność na komórki skóry.
Retinol – związek o wielu twarzach
Retinol jest jedną z najsilniejszych poznanych substancji o działaniu anty-aging. Wynika to z jego wielokierunkowego wpływu na skórę. Rzeczywiście, w wielu badaniach wykazano, iż związek ten zwiększa zawartość kolagenu i elastyny w skórze właściwej. Retinol nie tylko pobudza ich syntezę, ale także zmniejsza aktywność metaloproteinaz, czyli enzymów uczestniczących w rozkładzie kolagenu i elastyny. Dodatkowo, normalizuje pracę gruczołów łojowych i potowych, a także redukuje tendencję do tworzenia się zaskórników. Ciekawą właściwością retinolu jest także działanie przeciwzapalne oraz antyoksydacyjne. Związek ten zmniejsza wytwarzanie mediatorów zapalnych oraz wolnych rodników w skórze, którą są jedną z ważniejszych przyczyn zewnątrzpochodnego (środowiskowego) starzenia się skóry. Ponadto przyspiesza złuszczanie martwych komórek naskórka oraz ułatwia gojenie się mikrouszkodzeń skóry. Wpływa także na funkcjonowanie komórek odpornościowych w skórze.
Zastosowanie retinolu
Początkowo retinol stosowany był wyłącznie jako składnik leków używanych w terapii chorób skóry, takich jak trądzik, łuszczyca, liszaj, rybia łuska, a nawet w niektórych rodzajach nowotworów. Wynika to z bardzo silnego działania retinolu, a także szeregu działań niepożądanych, które może wykazywać. Dlatego też, retinol stosowany w kosmetykach używany jest w dużo niższych stężeniach. Mają one jedynie modyfikować procesy fizjologiczne zachodzące w komórkach skóry. Tym samym, przypisuje mu się działanie przeciwstarzeniowe. Znalazł także zastosowanie w terapii przebarwień słonecznych i łagodzeniu oparzeń wywołanych nadmierną ekspozycją na promieniowanie UV.
Wskazówki przy stosowaniu retinolu
Retinoidy stosowane doustnie nie mogą być bezwzględnie przyjmowane przez kobiety w ciąży z uwagi na teratogenne (uszkadzające płód) właściwości pochodnych witaminy A. Z uwagi na możliwość częściowego wchłaniania retinolu z kosmetyków do krwi, nie zaleca się także stosowania preparatów na skórę zawierających retinoidy u kobiet w ciąży i kobiet karmiących. Należy także pamiętać o działań niepożądanych retinolu, takich jak: suchość, złuszczanie i świąd skóry, miejscowe podrażnienia czy wypadanie włosów. Choć dolegliwości te mijają zwykle po kilku dniach stosowania, czasami konieczne jest zmniejszenie ilości preparatu czy nawet jego odstawienie. Osoby ze skłonnością do alergii i podrażnień także powinny stosować retinol z dużą ostrożnością.
Przeczytaj także: Pytania o zabiegi anti-aging, czyli jak skutecznie walczyć z oznakami upływającego czasu
O autorze
