Węch jest jednym z najwcześniej rozwiniętych zmysłów. Choć droga nerwowa odpowiedzialna za uzmysłowienie czucia zapachu jest bardzo krótka, przez wiele lat nieznany był dokładny mechanizm działania receptorów węchu. Dopiero w 2004 roku wykazano, że ludzki węch reaguje na ponad 100 000 zapachów! Nic więc dziwnego, że wonie wpływają na nas, a wśród wielu ich nośników także kosmetyki zapachowe.
Wyjątkowość węchu
Lotne substancje zapachowe rozpuszczają się w śluzie komórek węchowych, a następnie łączą z białkami receptora węchu. Co ciekawe, receptory te kodowane są przez kilkaset genów i pseudogenów, co stanowi ponad 3 proc. ludzkiego genomu. Jest to ogromna liczba, co może świadczyć o bardzo dużym znaczeniu tego zmysłu w życiu człowieka. Rzeczywiście powonienie pełni różnorakie funkcje. Wrażenia węchowe wpływają na nasz stan emocjonalny oraz pełnią funkcję informacyjną i obronną. Zmysł węchu ma także wyjątkowe właściwości. Nie ma drugiego zmysłu o tak dużej precyzji i zdolności do zapamiętywania.
Znaczenie węchu
Odczuwanie woni jest niezwykle istotne w naszym życiu. Badania wykazały, iż zapachy są nośnikiem nie tylko informacji, ale również emocji. Składowa informacyjna zapachu jest podstawą mechanizmu przetrwania osobniczego, natomiast składowa emocjonalna – odpowiedzialna jest za procesy wpływające na nasz nastrój i psychikę. W badaniach psychologicznych wykazano, że oddziaływanie zapachu na receptory węchu może wywierać efekt pobudzający, relaksujący, a nawet antydepresyjny. Dlatego też, z uwagi na swoje właściwości, substancje zapachowe są powszechnie wykorzystywane w przemyśle kosmetycznym i perfumeryjnym.
Substancje zapachowe w kosmetykach
Odpowiadają one nie tylko za atrakcyjną woń produktu, a co za tym idzie przyjemność jego stosowania. W przemyśle kosmetycznym wykorzystuje się ponad 4 tys. różnych zapachów, które wykazują działanie orzeźwiające, odprężające czy antystresowe. Duża część tych właściwości spowodowana jest obecnością w kosmetykach wonnych olejków eterycznych, żywic i balsamów.
Jednakże wśród nich na szczególną uwagę zasługują olejki eteryczne. Uzyskiwane są metodą destylacji z różnych organów roślinnych (kwiaty, liście, korzenie czy owoce), przez co stanowią skoncentrowane wyciągi substancji naturalnych. Przykładem mogą być kosmetyki zawierające olejki eteryczne pozyskane z lawendy, owoców cytrusowych oraz cynamonu. Wykazują one działanie antystresowe oraz wspomagają zasypianie. Olejki te zawarte są w mydłach, żelach do kąpieli oraz kosmetykach do masażu (te ostatnie to często kosmetyki relaksujące). Obecny w produktach drogeryjnych tymianek, rozmaryn i mięta odpowiadają natomiast za uczucie orzeźwienia oraz wykazują działanie odprężające. Z kolei balsamy do ciała z czekoladą, imbirem czy olejkiem różanym mogą nawet działać jak kosmetyki antydepresyjne.
Które zapachy najlepsze?
Syntetyczne substancje zapachowe w połączeniu ze składnikami kosmetyków mogą wywoływać alergie i podrażnienia skóry. Dlatego też warto wybierać kosmetyki zawierające wyłącznie naturalne aromaty: olejki eteryczne, balsamy i żywice roślinne. Unikajmy natomiast sztucznych aromatów, takich jak węglowodory, aldehydy i ketony.
Przeczytaj także: Woda naturalnie perfumowana, czyli kąpiel aromatyczna
O autorze
