Zapalenia układu moczowego
Zapalenia układu moczowego (ZUM) są powodowane głównie infekcją bakteryjną. Większość przypadków wywoływana jest przez bakterie Escherichia coli (E. coli). Co ciekawe, bakteryjne zakażenia pęcherza mogą wystąpić u kobiet w wyniku stosunku płciowego. Ale nawet nieaktywne seksualnie dziewczęta są podatne na infekcje dolnych dróg moczowych. Dzieje się tak, ponieważ żeńskie narządy płciowe często zawierają bakterie potencjalnie zdolne do wywoływania infekcji.
Zapalenia pęcherza moczowego mogą także wystąpić jako reakcja na niektóre leki, radioterapię lub potencjalne czynniki drażniące, takie jak spray do higieny intymnej, galaretki plemnikobójcze lub długotrwałe stosowanie cewnika. Zapalenia pęcherza mogą również występować jako powikłanie innej choroby. Zakażenie pęcherza bywa niekiedy bardzo bolesne i może być poważnym problemem zdrowotnym, jeżeli rozwinie się w zapalenie nerki.
Leczenie zapalenia pęcherza
Typowy schemat leczenia bakteryjnego zapalenia pęcherza obejmuje stosowanie antybiotyków i/lub chemioterapeutyków o działaniu bakteriobójczym lub bakteriostatycznym.
Pomocniczo, w terapii ZUM, stosuje się różnorodne surowce roślinne. Według nieżyjącego już farmakologa Varro E. Tylera (1926–2001), większość substancji botanicznych wykorzystywanych w leczeniu zapalenia ZUM jest diuretykami (lekami moczopędnymi) lub aquaretykami (substancjami zwiększającymi przesączanie nerkowe). Bez względu na to, czy są to środki zwiększające przepływ nerkowy, czy też substancje moczopędne, surowce roślinne pomagają wypłukiwać bakterie z pęcherza moczowego. Tradycyjne stosowane fitoaquaretyki i fitidiuretyki to: ziele nawłoci (Solidago spp.), korzeń lubczyku (Levisticum officinale), kora brzozy (Betula spp.), liść mniszka lekarskiego (Taraxacum officinalis), kłącze perzu (Agropyron repens), seler (Apium graveolens) oraz jagody jałowca (Juniperus communis).
Właściwości lecznicze jałowca
Jałowiec to pospolity gatunek drzew iglastych, które można znaleźć w Ameryce Północnej, Europie oraz Azji. Ze względu na zdolność do rozwoju w niemal każdych warunkach klimatycznych, jałowiec jest on bardzo popularny na całym świecie.
Jagody jałowca są stosowane do produkcji leków. Mają charakterystyczny sosnowy zapach oraz smak. Są one bogate w wiele lotnych związków chemicznych, które znaleźć można w sośnie oraz innych podobnych drzewach iglastych. Posiadają także podobny profil działania. Brytyjska farmakopea ziołowa wymienia jałowiec jako środek moczopędny, antyseptyczny, wiatropędny i stymulujący pracę żołądka. Preparaty jałowca stosowane są także miejscowo w celu radzenia sobie z bólem reumatycznym stawów i mięśni. Jałowiec bogaty jest w olejek eteryczny oraz tzw. fitoncydy zwane „naturalnymi antybiotykami”.
Jałowiec w leczeniu ZUM
Za granicą, jałowiec stosowany jest w zakażeniach dróg moczowych głównie ze względu na działanie przeciwdrobnoustrojowe i moczopędne. Stosowanie jałowca oparte jest jednak na tradycyjnym stosowaniu. Brak jest jednak badań klinicznych potwierdzających jego właściwości farmakologiczne. W Polsce jałowiec wchodzi w skład roślinnych preparatów złożonych, które stosowane są głównie w łagodzeniu niestrawności oraz do poprawy pracy wątroby. Brak jest jednak preparatów jałowca przeznaczonych do leczenia ZUM.
Nowe właściwości jałowca
Najnowsze badania sugerują, że jałowiec posiada także właściwości nootropowe tzn. wpływa na poprawę pamięci. Sugeruje się, że wdychanie lotnych olejków z Juniperus communis może łagodzić objawy Alzheimera związanego z nagromadzeniem się blaszki amyloidowej w mózgu. Potrzebne są jednak dalsze badania.
Czy stosowania jałowca jest bezpieczne?
Brak jest dokładnych badań dotyczących bezpieczeństwa stosowania preparatów jałowca u chorych z zakażeniami ZUM. Wykazano jednak, iż nie wolno stosować tej rośliny w przypadku zapaleń i infekcji nerek oraz u kobiet w ciąży.
Przeczytaj także: Jak dostać skierowanie do sanatorium na NFZ
O autorze
