Jak wzmacniać odporność organizmu?

Autor: Mateusz Maciejczyk
27 marca 2020
fot. Getty Images Pro

Układ odpornościowy chroni organizm przed szkodliwym działaniem wielu drobnoustrojów. Do jego zadań należy zarówno rozpoznanie zagrożenia oraz wywołanie reakcji obronnych w celu jego eliminacji. Jednakże, działanie układu immunologicznego zwykle osłabia się w okresie zimowym, pod wpływem złego odżywiania, stresu, jak również braku ruchu. W jaki sposób wzmacniać więc swoją odporność? Czy warto stosować suplementy diety? Jakich preparatów unikać?

Jak wzmacniać odporność organizmu?
fot. Latino Life

Odporność organizmu

Jako odporność rozumiemy zdolność organizmu do zachowania integralności zagrożonej przez drobnoustroje chorobotwórcze, czyli bakterie, wirusy i grzyby. Jest ona utrzymywana dzięki złożonej organizacji układu immunologicznego. W jego skład wchodzą̨ narządy limfatyczne centralne (grasica i szpik kostny), narządy limfatyczne obwodowe (migdałki, śledziona i węzły chłonne), jak również komórki uczestniczące w reakcjach immunologicznych (tj. białe krwinki, czyli leukocyty). Układ immunologiczny produkuje także cytokiny, przeciwciała i czynniki wzrostu, które chronią nas przed zakażeniami. Jednakże, szereg czynników środowiskowych osłabia odporność naszego organizmu. Zaliczamy do nich nieracjonalną dietę, brak aktywności fizycznej, używki, zanieczyszczenie środowiska, przyjmowane leki, a także stres.

Najlepsze sposoby na odporność

Specjaliści jednogłośnie uważają, że najważniejszym z czynników wpływających na odporność jest prawidłowy sposób odżywiania się. Niedobory składników odżywczych i witamin w diecie znacząco zwiększają podatność na zakażenia, warunkują ich cięższy przebieg, a niejednokrotnie odpowiadają także za występowanie licznych powikłań. Dlatego musimy pamiętać, aby nasza dieta była odpowiednio zróżnicowana i zbilansowana. W szczególności, bardzo ważna jest podaż odpowiedniej ilości warzyw i owoców, które są bogatym źródłem nie tylko witamin i minerałów, ale również rozmaitych antyoksydantów i substancji stymulujących nasz układ odpornościowy. Nie dziwi więc powiedzenie: jesteś tym, co jesz. Nie bez znaczenia jest także właściwa aktywność fizyczna (co najmniej trzy razy w tygodniu przez pół godziny), odpowiednio długi sen (minimum 7-8 h na dobę), wyeliminowanie używek oraz unikanie stresu.

Spośród tysięcy rożnych preparatów dostępnych na rynku, szczególne miejsce zajmują̨ naturalne produkty pochodzenia roślinnego
Jak wzmacniać odporność organizmu?
fot. Getty Images Pro

Suplementy na odporność

W warunkach osłabienia oraz zwiększonej zachorowalności na różne infekcje, oprócz zmiany stylu życia warto pomyśleć o suplementach wzmagających odporność organizmu. Spośród tysięcy rożnych preparatów dostępnych na rynku, szczególne miejsce zajmują̨ naturalne produkty pochodzenia roślinnego. Stymulują one pracę układu odpornościowego, a większość z nich może być bezpiecznie stosowana u dzieci i kobiet w ciąży. Zaliczamy do nich preparaty aloesu, jeżówki, czosnku czy bzu czarnego.

Jednym z najczęstszych składników preparatów na odporność jest liść aloesu zwyczajnego. Choć surowiec ten jest szczególnie bogaty w tzw. antrazwiązki, to obecnie w nim glikoproteiny i substancje śluzowe stymulują działanie układu odpornościowego. Działają one także wzmacniająco. Wykazano, że preparaty aloesu hamują wydzielanie mediatorów stanu zapalnego, takich jak interleukina-1 i -6 (IL-1, IL-6) oraz TNF-α (czynnik martwicy nowotworu).

Rośliną leczniczą wykorzystywaną już w medycynie ludowe jest jeżówka purpurowa. Ekstrakty z korzenia i ziela tej rośliny działa nie tylko immunostymulująco, ale także przeciwzapalnie, przeciwbakteryjnie, przeciwgrzybiczo oraz przeciwwirusowo.

 

Działanie to uwarunkowane jest obecnością polisacharydów oraz izobutyloamidów, które zwiększają liczbę leukocytów oraz nasilają proces fagocytozy (pożerania przez leukocyty patogenów chorobotwórczych). Hamują także syntezę prostaglandyn i leukotrientów, które odpowiadają za rozwój stanu zapalnego. Z uwagi na silne działanie immunomodulujące, produkty z jeżówką należy z rozwagą stosować u dzieci i osób z chorobami autoimmunologicznymi.

W celu poprawy odporności często sięgamy także po czosnek i bez czarny. Właściwości immunomodulujące czosnku przejawiają̨ się w stymulowaniu aktywności komórek odpornościowych NK (natural killer) oraz wzmaganiu zdolności leukocytów do fagocytozy. Czosnek wykazuje przy tym przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe, przeciwgrzybicze, ale także przeciwmiażdżycowe czy obniżające ciśnienie. Oprócz właściwości przeciwwirusowych, preparaty bzu czarnego wykazują także działanie napotne i przeciwgorączkowe. Co ciekawe, skuteczność bzu czarnego została potwierdzona w randomizowanych badaniach klinicznych. Surowiec ten zmniejsza czas trwania grypy o 4 dni w porównaniu do osób otrzymujących placebo. Bez czarny może być także bezpiecznie stosowany u dzieci.

Jak wzmacniać odporność organizmu?
fot. Getty Images Pro

Czego unikać?

Unikaj syntetycznych preparatów o rozbudowanym składzie. Postaw na naturalne ekstrakty oparte na wieloletnim stosowaniu, wybieraj raczej preparaty w postaci syropów, kropli i roztworów. Ponadto, w okresie zwiększonej zachorowalności na przeziębienie i grypę nie stosuj preparatów wielowitaminowych, z wyjątkiem witaminy C i D. Produkty te mogą bowiem przyspieszać namnażanie się drobnoustrojów chorobotwórczych.


Przeczytaj także: Hipnoterapia zbawieniem dla milionów kobiet?

O autorze

Mateusz Maciejczyk

Doktor nauk medycznych, farmaceuta, aptekarz-praktyk. Pracownik naukowo-dydaktyczny Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. Laureat Stypendium Ministra Zdrowia za wybitne osiągnięcia. Autor około 40 artykułów naukowych i ponad 100 komunikatów konferencyjnych. Współtwórca zgłoszenia patentowego. W swojej pracy zajmuje się rolą stresu oksydacyjnego w patogenezie chorób metabolicznych i neurodegeneracyjnych.
fot. Larys Lubowicki
zobacz więcej

Najnowsze artykuły

Monte Carlo - splendor, szampan i Formuła 1

Monte Carlo to najdroższa i najbardziej ekskluzywna dzielnica księstwa Monako. Na każdym kroku można otrzeć się o luksus.

zobacz więcej
Cesarski zabieg Kobido. Japoński masaż twarzy w SPA to podróż do piękna

Co wyróżnia Japonki? Na pewno ich piękna skóra, która kojarzy się z najwyższej jakości porcelaną. Zawdzięczają to między innymi kobido.

zobacz więcej
Kąpiele leśne i leśne SPA w japońskim stylu

Shinrin-yoku w języku japońskim to „kąpiel leśna” - w znaczeniu symbolicznym i dosłownym.

zobacz więcej
zobacz więcej

Miejsca SPA&MORE wszystkie miejsca