Czy pływanie to najzdrowszy ze sportów?

Autor: Beata Pecarz
20 lutego 2021
fot. Getty Images Pro/ Solis Images

Pływanie powszechnie jest uznawane za jedną z najlepszych form aktywności sportowej. Bardzo często bywa zalecane przez lekarzy, w szczególności pacjentom z dolegliwościami kręgosłupa i stawów.

Pływanie jest niewątpliwie doskonałym sportem letnim. W miesiącach ciepłych, gdy temperatura powietrza jest wysoka, jest ono świetnym sposobem na ochłodzenie się i odświeżenie. Nie ma znaczenia, czy pływamy w basenie, rzece, jeziorze czy w innych zbiornikach wodnych. Dla osób potrafiących pływać jest to także świetna zabawa, relaks i sposób na zachowanie dobrej kondycji oraz zdrowia.

Jakie korzyści dla zdrowia daje pływanie?

Wyporność wody przeciwdziała sile grawitacji, dzięki czemu pływanie jest idealnym sportem, który nie obciąża kości i stawów. Jeśli płyniesz przez co najmniej 20 minut prosto, utrzymując stały rytm i szybkość, jest to ćwiczenie aerobowe, które pomaga poprawić ogólną kondycję, stymuluje metabolizm i spala tłuszcz. Oznacza to także, że poprawia wydolność krążeniowo-oddechową, a wysiłek potrzebny do pokonania oporu wody wzmacnia twe mięśnie. Jest to więc świetny sposób na odchudzanie. Jedna godzina pływania spala 500 kalorii.

Pływanie a układ oddechowy

Naturalna pozycja naszego ciała jest pionowa, wyprostowana, a kiedy pływamy, znajdujemy się w pozycji poziomej. Pomaga to w przemieszczaniu się wydzielin zgromadzonych w drogach oddechowych i wpływa na poprawę oddychania. Pływanie wielokrotnie okazało się korzystne dla osób cierpiących na astmę, ponieważ sprzyja fizjologicznym czynnościom płuc i kontroli oddechu.

Układ krążenia, mięśniowy i stawy

Ponadto pływanie normalizuje ciśnienie krwi i tętno. Działa na poprawę koordynacji ruchowej organizmu. Gdy pływamy pracuje ponad dwie trzecie naszych mięśni. Zarówno mięśnie górnej, jak i dolnej połowy ciała zmuszone są do zrównoważonego wysiłku. Ruch w środowisku wodnym wzmacnia mięśnie bez obciążania stawów, co pozwala na utrzymanie i poprawę ich ruchomości oraz całej postawy.

ojciec z dzieckiem w basenie
fot. Getty Images Pro/ yaruta

Pływanie wyzwala endorfiny

W kontekście biegania mówi się często o efekcie w postaci „euforii biegacza”. Podczas pływania również wydzielają się hormony szczęścia, a oprócz tego, głębokie, rytmiczne oddychanie i rozciąganie mięśni stanowi świetny relaks. Środowisko wodne izoluje nas od wszelkich zewnętrznych odgłosów i pozwala oderwać się od rzeczywistości i choć przez chwilę pobyć samemu ze sobą. Pływanie w komfortowej, cichej atmosferze położonego na uboczu jeziora czy basenu SPA w strefie wellness może wprowadzić nas w stan bliski medytacji. Poprawia ono nastrój i komfort snu.

Pływanie dla każdego

Ostatni, ale nie najmniej ważny powód, dla którego warto pływać – każdy może to zrobić, bez względu na wiek i stan zdrowia. Niewątpliwą zaletą tego sportu jest to, że można go uprawiać do późnej starości. Nawet w sytuacji, gdy masz już trudności z chodzeniem, po wejściu do basenu poczujesz się jak ryba w wodzie. Twoje ciało stanie się lekkie a ograniczenia ruchomości i ból zdecydowanie się zmniejszą. Nie musisz być świetnym sportowcem, aby pływanie było korzystne i zabawne – więc pływaj! Woda jest super!

Inne sposoby wykorzystania wody dla aktywności ruchowej

W środowisku wodnym możemy nie tylko pływać, ale także wykonywać różnego rodzaju ćwiczenia. Metody ćwiczeń w wodzie od dawna wykorzystywane są w rehabilitacji, a od pewnego czasu również w celach rekreacyjnych. Gimnastyka w wodzie (aquaaerobik) to doskonała forma treningu ogólnkondycyjnego dla każdego, a w szczególności dla kobiet w czasie ciąży, dla osób z nadwagą i otyłością oraz dla starszych.

Pływanie wyczynowe

W ostatnich latach również wśród wyczynowych sportowców wzrasta popularność ćwiczeń w wodzie, z tą jednak różnicą, że preferują oni trening pod wodą. Jest to dość ekstremalna forma ruchu w postaci ćwiczeń z obciążeniem wykonywanych w zanurzeniu pod taflą wody. Wiąże się to z wykonaniem dużego wysiłku fizycznego na bezdechu, a więc w warunkach beztlenowej pracy mięśni. Nie jest to sport dla każdego. Wiąże się z nim niebezpieczeństwo omdlenia lub krótkotrwałej utraty przytomności w czasie znajdowania się pod wodą, zwykle na głębokości 3,5 metra. Wymaga to bardzo dobrej znajomości reakcji własnego ciała i samokontroli oraz asekuracji innej osoby. Tego rodzaju trening w zdecydowany sposób podnosi wydolność ćwiczącego i wytrzymałość na długotrwały wysiłek wykonywany w normalnych warunkach.

Pływanie jako krioterapia na poprawę humoru

Coraz bardziej na popularności zyskuje też pływanie w zimnej wodzie, w otwartych zbiornikach wodnych. Jest to połączenie pływania z naturalną krioterapią. Przynosi jeszcze więcej korzyści zdrowotnych, chociażby w postaci stymulacji układu odpornościowego, hormonalnego, nerwowego, krążeniowo-oddechowego oraz termoregulacji i metabolizmu. Jednakże do tej formy aktywności trzeba się odpowiednio przygotować. Nie każdy z nas bowiem jest miłośnikiem przebywania w zimnej wodzie. Osoby uprawiające zimowe pływanie najpierw przyzwyczajają swe ciało do zanurzenia w zimnej wodzie np. poprzez morsowanie, potem przyzwyczajają dłonie i głowę do zanurzenia i w końcowym efekcie mogą zacząć pływać. Daje wiele radości i zdecydowanie poprawia samopoczucie.

mężczyzna pływający w basenie olimpijskim
fot. Getty Images Pro/ microgen

Jak rozpocząć trening?

Wiele osób odczuwa lęk przed wodą i niechętnie przebywa w środowisku wodnym. Jest to bariera psychiczna dosyć trudna do pokonania, jeśli będziemy próbowali uczyć się i trenować samodzielnie. Najskuteczniejszym sposobem na szybkie i skuteczne nabycie umiejętności pływackich jest zaangażowanie instruktora (trenera) pływania. Obserwując ruchy ćwiczącego jest on w stanie w skuteczny sposób korygować błędy i wpływać na skuteczność procesu nauczania.

Najprawdopodobniej najłatwiejszym stylem pływackim dla wielu osób jest pływanie na plecach. Siła wypornościowa wody pomaga utrzymać ciało w odpowiednim położeniu a fakt, że nie zanurzamy twarzy sprawia, że możemy oddychać swobodnie i nie ma tu konieczności idealnej synchronizacji ruchów ciała z oddechem.

Inne style pływackie

Osoby doświadczające dolegliwości bólowych kręgosłupa zdecydowanie powinny unikać pływania żabką (zwłaszcza odkrytą). Jest to styl mocno aktywizujący mięśnie prostowniki grzbietu w odcinku szyjnym i lędźwiowym, skutkiem czego jest ich wzmożone napięcie, po treningu mogące nasilać odczucia bólowe. Zatem dla osób z bólami kręgosłupa zalecamy pływanie stylem grzbietowym i kraulem.

Pływanie wpływa również korzystnie na osoby z bocznym skrzywieniem kręgosłupa. Można tu z pozytywnym efektem wykorzystywać wszystkie style pływackie oraz ćwiczenia oddechowe w wodzie. Pozwala to zwiększać pojemność oddechową płuc, która bywa zaburzona. Ponadto równomiernie rozwija masę i siłę mięśniową, co może przyczynić się do ustabilizowania skoliozy i zahamowania jej rozwoju. Trzeba jednakże mieć świadomość, że pływanie nie koryguje skrzywienia. Korekcji służą specjalistyczne ćwiczenia, prowadzone pod okiem fizoterapeuty. Polegają one na rozciąganiu przykurczonych mięśni (po stronie wklęsłości skrzywienia) i jednoczesnym wzmacnianiu mięśni osłabionych (po stronie wypukłej skrzywienia). Prowadzący tego typu zajęcia powinien dysponować odpowiednią wiedzą i doświadczeniem.

Osoby, które chciałyby w krótkim czasie nauczyć się pływania kilkoma stylami czeka dużo ciężkiej pracy, lecz satysfakcja jest gwarantowana. Pokonywanie kolejnych stopni trudności, przemierzanie coraz dłuższych dystansów i wyraźny wzrost wytrzymałości organizmu na wykonywany wysiłek jest tu nagrodą.

Zachęcamy więc do uprawiania tej bezpiecznej i niezwykle korzystnej dla zdrowia dyscypliny sportu, gdyż pływanie jest dobre dla wszystkich.

O autorze

Beata Pecarz

Fizjoterapeuta, terapeuta manualny, z wieloletnim stażem pracy w rehabilitacji schorzeń narządu ruchu (od 1995 roku). Prowadzi własną działalność w Fimedica -Specjalistycznym Centrum Leczenia Schorzeń Kręgosłupa i Stawów Obwodowych oraz Akademii Treningu Funkcjonalnego. Ukończyła wiele kursów, między innymi w zakresie Terapii Manualnej Stawów Obwodowych i Kręgosłupa, w tym szkolenie organizowane przez International Academy of Orthopedic Medicine. Obecnie posługuje się różnymi metodami i technikami terapii manualnej i kinezyterapii, pomagając pacjentom w sytuacjach takich jak: dyskopatia, przeciążeniowe bóle kręgosłupa, bóle i zawroty głowy, skoliozy i inne wady postawy, choroba zwyrodnieniowa stawów i kręgosłupa, bóle i ograniczenie ruchomości stawów. Prowadzi terapię przed i po zabiegach artroskopowych i neurochirurgicznych, profilaktykę urazów sportowych, terapię bólu kręgosłupa u kobiet w ciąży i po porodzie, gimnastykę dla mamy z małym dzieckiem, terapię i profilaktykę schorzeń ortopedycznych u dzieci powyżej 7 roku życia. Zajmuje się usprawnianiem osób w podeszłym wieku. Organizuje treningi oddechowe sprzyjające przywracaniu i zachowaniu zdrowia. Prowadzi działalność edukacyjną, promując zdrowy styl życia, poprzez wykłady, prezentacje i pogadanki na temat profilaktyki, diagnozowania, leczenia schorzeń narządu ruchu u dzieci i dorosłych. Współpracuje z redakcjami czasopism o tematyce prozdrowotnej. Osobiście prowadzi aktywny ruchowo tryb życia i stosuje inne aktywności sprzyjające zachowaniu dobrej kondycji i zdrowia. Fimedica - Nowogrodzka 51, Warszawa fimedica.pl, fizjoterapeutawarszawa.com , treningfunkcjonalny.net
zobacz więcej

Najnowsze artykuły

Monte Carlo - splendor, szampan i Formuła 1

Monte Carlo to najdroższa i najbardziej ekskluzywna dzielnica księstwa Monako. Na każdym kroku można otrzeć się o luksus.

zobacz więcej
Cesarski zabieg Kobido. Japoński masaż twarzy w SPA to podróż do piękna

Co wyróżnia Japonki? Na pewno ich piękna skóra, która kojarzy się z najwyższej jakości porcelaną. Zawdzięczają to między innymi kobido.

zobacz więcej
Kąpiele leśne i leśne SPA w japońskim stylu

Shinrin-yoku w języku japońskim to „kąpiel leśna” - w znaczeniu symbolicznym i dosłownym.

zobacz więcej
zobacz więcej

Miejsca SPA&MORE wszystkie miejsca